Akyaka’nın UNESCO Dünya Mirası Listesine Alınması…

12-14 Ocak 2013 tarihli gazeteler Belediye Başkanı Ahmet Çalca’nın şu sözlerine yer verdiler:

“[…] Büyükşehir Yasası ile beldelerinin Ula ilçesine bağlı bir mahalle haline geleceğini, bu nedenle bazı endişelerinin bulunduğunu belirten Çalca, ''Gökova Körfezi'nin kıyısında yer alan ve aynı zamanda Sakin Şehir unvanı bulunan, pek çok kararla koruma altında tutulan Akyaka'nın ve Gökova Körfezi'nin geleceğini garantiye almak için UNESCO'ya başvuracağız. UNESCO'nun Dünya Mirası Listesi'nde Akyaka'nın Gökova Körfezi ile yer alabilmesi için gerekli endemik bitkilere, kum köpek balığına, su samuruna, Akdeniz foku gibi nesli tükenmekte olan hayvanlara, kuş türlerine, Sedir Adası kumsalına, tarihi ve kültürel özelliklere sahibiz''

Haber Kaynağı : CNNTürk, ''Sakin Kent'' Akyaka, UNESCO'ya başvuracak

 “… Akyaka aynı anda Mavi Bayrak sahibi ve Türkiye’deki 5 sakin kentten (Cittaslow) birisi. Nail Çakırhan evleri ve azmakları ile ünlü Akyaka aynı zamanda Doğal SİT, Kentsel SİT, Arkeolojik SİT kararları ile koruma altında. Ayrıca Özel Çevre Koruma Bölgesi. Böyle bir yerin geleceğinden kaygı duymamak gerekir, ama yasalar, kararlar yetki sahiplerinin, uygulamacıların ellerinde bir anlam kazanır. O nedenle Akyakalılar olarak beldemizi ve bölgemizi nasıl korumaya devam edebiliriz endişesi ve arayışı içine girdik. Amacımız Akyaka ve çevresini gelecek kuşaklara korunmuş olarak aktarmak. Akyaka’nın doğal doğası ile, tarihi ile, biyolojik çeşitliliği ile korunabilmesi için UNESCO’ya başvurup, Dünya Mirası listesinde yer almasını sağlamak istiyoruz. …” (www.aydin24.com/akyakalilar-beldenin-dunya-mirasi-olmasi-icin-to...)

Gerçekte Akyakalılardan çok, Başkanın parti örgütünden katılımcılara hitaben söylenen bu sözler, samimiyeti bakımından inandırıcı olabilseydi keşke!  Çünkü konuşulan “söz”ler sadece, konuşanların eylemiyle de tutarlı ise gerçek söz oluyor ve anlam taşıyor.

İnandırmıyor, çünkü bu sözler, üç gün önce Akyaka’nın gözbebeği Kadın Azmağı kıyısındaki 150 dönüm sazlık alanı ve içindeki canlı yaşamı yok eden yangın için basına "Tek tesellimiz can kaybı olmaması" demeci vererek, insan türü dışındaki doğal yaşama içinde zerre kadar saygı, sevgi ve birliktelik duygusu beslemediğini kanıtlayan aynı Belediye Başkanına ait…  Belediyelerin en temel ve eski görevlerinden biri olan yangın söndürme işinde bile yeterli donanımı kuramamış; ama örneğin son bir-iki aydaki uygulamalarında, aynı Azmak içine iş makineleri ve kepçe ile dalıp, kıyısında ve Kale çevresinde doğasıyla uyumlu yürüyüş yolları yerine sadece araç trafiğini artırıp hızlandıracak 17 metre genişliğinde yollar yapmak için hem Azmak’ı doldurmaktan, hem de orman ve ağaç dokusunu yok etmekten çekinmeyen bir icraatın sahibi Belediye yönetimine ait… Evet, Akyaka’nın geleceği için hatta bugünü için kaygı duyuyoruz; çünkü belde sakinlerince aktif olarak seslendirilen bu kaygıya kulak tıkayan Başkanın da dediği gibi, “yasalar, kararlar yetki sahiplerinin, uygulamacıların ellerinde bir anlam kazanı(yo)r.

Şimdi, örneğin 2011 yılında Yavaşkent (Slowcity) adını aldıktan sonra onun gereklerini yerine getirme yönünde Belediye’nin gerçek hiçbir çaba göstermeyip (gösterenleri de engelleyip), tersine “yavaşkent” düşüncesiyle hiç uyuşmayan ve Akyaka’nın doğasının hızla bozulmasına, beldenin geçmişte nitelikli turistleri kendine çeken özgün kimliğinden uzaklaşıp (hızlanan iç-içe yapılaşma ve araç trafiği, orman içine yapılan araç yolları, peşpeşe açılan süpermarketler, tarımsal üretimden ve kendi mutfak kültüründen kopuş, vb ile) sıradanlaşmasına yol açan uygulamalar sırasında bu “ad”ın sadece bir tanıtım markası olarak kullanılması sürecine bakınca … Bütün bilimsel ve samimi uyarılara rağmen, sözüm ona turizmi geliştirmek adına bugünkü kısa vadeli kazançların, beldenin geleceğinde nasıl geri dönülmez kayıplara gebe olduğu görülemiyorsa… Kimse kusura bakmasın; aynı zaman diliminde yapılan bu konuşmalar, içinde aktarılan bilgilerin ve biyolojik çeşitlilik gibi kavramların gerçekte hiç kavranmamış ama gerektikçe satılmak üzere ezberlenmiş bir yatırım malzemesi yapıldığını düşündürüyor.

Bölgenin, beldenin sakinleri olarak Belediye Başkanına sormak gerekir:

“Yavaşkent” adımız kâğıt üzerinde kaldı; kâğıt üzerinde bir “Kent Konseyi”miz var (2 yıl önceki son Genel Kurul öncesi yapılan üyelik başvuruları bile beklemede); kâğıt üzerinde bir de “Sakin Kent Derneği”miz oldu, ayrıca yine kâğıt üzerinde “Dünya Mirası Kenti” sayılsak gerçekte ne fark eder? Doğal, tarih ve kültür mirasımızı belde yönetimi ve halkı olarak biz kendimiz sahip çıkıp korumuyorsak, bize rağmen, hangi uluslar arası örgüt nasıl koruyabilir ki?

Bu UNESCO başvurusu da, Akyaka halkını bezdiren mevcut icraatı bu kez bütün Gökova Havzasına yaymanın aracı mı yapılmak isteniyor ve bunun için mi yetki isteniyor yoksa?

Şahsen ben, önceki her iki yerel seçimde oyumu verdiğim bu Belediye Yönetimine, özellikle doğayı tahrip eden son uygulamaları nedeniyle; ve en azından mevcut çevre koruma mevzuatının işletilmesi ve geliştirilmesini, belde halkının topyekun gelişmesi yararına hizmet edecek farklı uygulamaları savunan belde sakinlerine -işine gelmediği için- “dağdan gelenler” diyerek kışkırttığı yerli-yabancı ayrımcılığı yüzünden, inancımı kaybettim. 

Yine de dileğim o ki, yapılan yanlışlar çok geç olmadan idrak edilir ve durdurulur, beldede farklı bir turizm ve gelişim politikasını birlikte geliştirmenin önü açılır ve belde/ bölge sakinleri ile gerçek bir “söz ve eylem bütünlüğü” kurulur.

Bu sizce naif bir dilek midir? Ya da öyle kalmaması için, verili duruma/ koşullara teslim olmadan onu değiştirmek için, sizce ne yapmak gerekiyor?

İmkânsız görünenin düşünü kurmak, bunun “söz”ünü yani felsefesini ve program-planını birlikte tasarlamak, bu inançla emek-zaman-enerjimizi birleştirmek olabilir mi, ne dersiniz? 

Serap Özdeniz